Odzyskiwanie opłaty likwidacyjnej w związku z zakończeniem polisy na życie
Umowy ubezpieczenia z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym, czyli popularne ,,polisolokaty” to produkty, które oferowane były przez towarzystwa ubezpieczeniowe.
Ubezpieczenie na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym (ufk)- to ubezpieczenie osobowe, które łączy w sobie element ochronny z inwestycyjnym. Oznacza to, że składka wpłacana przez konsumenta na poczet ubezpieczenia przeznaczana jest na dwa cele. Pierwsza jej część, służy ochronie ubezpieczeniowej i wypłacie świadczenia pieniężnego, zagwarantowanego w przypadku wystąpienia określonych w umowie zdarzeń, np. śmierci ubezpieczającego lub dożycia przez niego określonego wieku. Druga część składki, inwestowana jest w ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe. Z założenia był to produkt niemal idealny, gdyż dzięki ,,opakowaniu” oszczędności w formę polisy, klient miał uniknąć płacenia tzw. Podatku Belki, jednocześnie osiągając zyski zdecydowanie większe, aniżeli na zwykłych lokatach bankowych. Jak się jednak okazało, klienci zamiast osiągać wspomniane zyski, obserwowali, jak z ich rachunku znikają kolejne kwoty. Większość z nich decydowało się w tym momencie na rozwiązanie umowy, chcąc ratować dotychczas zgromadzone środki. Tutaj czekała na nich kolejna niemiła niespodzianka. Towarzystwo za każde rozwiązanie umowy pobierało z tego tytułu bardzo wysokie opłaty. W starszych produktach opłaty te nazywane były wprost ,,opłatami likwidacyjnymi”, z czasem przybierały inne nazwy, takie jak np. świadczenie wykupu, wartość wykupu, opłata warunkowa, a wszystko to po to, aby zmylić klienta, wskazując, iż Towarzystwo rzekomo nie pobiera żadnych opłat likwidacyjnych.
Wysokość pobieranych przez Towarzystwo opłat likwidacyjnych zależała zazwyczaj od tzw. roku polisowego. Jest to nic innego, jak określenie, ile lat trwa już stosunek prawny pomiędzy klientem a ubezpieczycielem. Towarzystwa w przypadku rozwiązania przez klienta tytułem opłaty za rozwiązanie umowy z funduszem kapitałowym w pierwszych latach trwania umowy, pobierały nawet do 100% środków zgromadzonych przez klienta tytułem opłaty z tytułu rozwiązania umowy. Jak tłumaczą się ubezpieczyciele, opłaty te przeznaczane były na wynagrodzenia dla pośredników, przy udziale których dana umowa była podpisywana.
Wspomniani wyżej pośrednicy byli doskonale przygotowani do sprzedaży tego typu produktów. Klient na etapie zawierania umowy nie był informowany o kosztach, jakie zmuszony będzie ponieść w przypadku rozwiązania umowy, nie miał świadomości, jakie wydatki mają pokrywać opłaty z tytułu rozwiązania umowy. Pośrednik w trakcie prezentacji produktu skupiał się jedynie na korzyściach, jakie miał osiągnąć klient z tej umowy, niejednokrotnie zapewniając, iż produkty te są na tyle bezpieczne, iż nie ma możliwości, aby wystąpiły jakiekolwiek straty inwestycyjne. Towarzystwo poprzez stosowanie opłat z tytułu rozwiązania umowy niejako ,,przerzucało” na klienta koszty prowadzenia swojej działalności gospodarczej.
Zgodnie z treścią przepisu art. 3851 § 1 i 3 KC pod pojęciem niedozwolonych postanowień umownych (zwanych również klauzulami abuzywnymi lub klauzulami szarymi) należy rozumieć regulacje, które nie zostały indywidualnie uzgodnione z konsumentem – czyli takie postanowienia, na których treść nie miał on rzeczywistego wpływu. Muszą one równocześnie kształtować jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy.
Za takie postanowienia należy uznać postanowienia przyznające Towarzystwom uprawnienie do pobierania rażąco wygórowanej opłaty z tytułu rozwiązania umowy. Klient nie był bowiem na żadnym etapie zawierania umowy informowany o celu pobieranych opłat, nie był w stanie określić ich wysokości, gdyż zależne one były od stanu rachunku, a co za tym idzie ograniczały jego ustawowe prawo do rozwiązania umowy. Ponadto klient nie miał możliwości negocjowania postanowień umowy, gdyż co do zasady były to odgórnie narzucane wzorce umowne.
Postanowienia abuzywne zgodnie z art. 3852 k.c. nie wiążą strony od momentu jej zawarcia, wobec czego należy przyjąć, iż pobranie na mocy tych postanowień opłat było nielegalne.
Jak odzyskać utracone środki?
Podstawą dochodzenia roszczeń od Towarzystwa jest skompletowanie niezbędnej dokumentacji. W przypadku umowy z UFK będzie to:
- polisa
- ogólne warunki ubezpieczenia
- rozliczenie polisy po jej rozwiązaniu, wskazujące, jaką opłatę z tytułu rozwiązania umowy pobrało towarzystwo.
W przypadku nieposiadania w/w dokumentów, w pierwszej kolejności należy wystąpić do Towarzystwa z wnioskiem o ich przesłanie. Towarzystwo ma obowiązek nieodpłatnego udostępnienia tych dokumentów.
Następnym krokiem jest sporządzenie i wystosowanie do Towarzystwa wezwania do zapłaty. Wezwanie do zapłaty stanowi próbę polubownego rozwiązania sporu. Od dnia doręczenia Towarzystwu wezwania do zapłaty naliczane są także ustawowe odsetki za opóźnienie.
W przypadku, gdy Towarzystwo odmówi spełnienia naszego żądania, jesteśmy zmuszeni wystąpić na drogę sądową celem dochodzenia swoich praw przed Sądem.
Powództwo kierowane jest przeciwko Towarzystwu, z żądaniem zasądzenia kwoty odpowiadającej wysokości pobranej w wyniku rozwiązania umowy opłaty, wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie.
Umowy ubezpieczenia z UFK wielokrotnie znajdowały się pod lupą zarówno Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, jaki i Rzecznika Finansowego. Na skutek stosowanych przez Towarzystwa niedozwolonych postanowień, Prezes UOKIK nałożył na Towarzystwa obowiązek zmniejszenia opłat pobieranych z tytułu rozwiązania umowy. Towarzystwa zobowiązane były do przedstawienia swoim klientom aneksów do zawartych przez nich umów, w których informowały o zmniejszeniu opłat pobieranych z tytułu rozwiązania umowy. Zgodnie ze stanowiskiem Prezesa UOKIK, podpisanie takiego aneksu w żadnym stopniu nie zamyka konsumentom drogi do dochodzenia swoich dalszych praw na drodze sądowej. Jak już wcześniej wspomniano, oceny, czy dane postanowienie jest postanowieniem niedozwolonym, dokonuje się na dzień zawarcia umowy. Decyzje Prezesa UOKiK dotyczące obniżenia opłat miały więc na celu zagwarantowanie minimalnej ochrony tym, którzy nie zdecydują się na dalsze dochodzenie swoich praw na drodze sądowej. Niemniej podkreślić należy, iż w przypadku, gdy konsument zamierza wystąpić z powództwem przeciwko Towarzystwu, wskazanym jest, aby na taki aneks się nie godzić, gdyż ułatwi to dochodzenie swoich praw, zamykając Towarzystwu możliwość powoływania się przed Sądem na fakt, iż opłata z tytułu rozwiązania umowy została zmniejszona zgodnie ze zobowiązaniem nałożonym przez Prezesa UOKiK.
W jakim czasie mogę dochodzić swoich praw?
Konsument może skutecznie dochodzić swoich praw w ciągu 10 lat od rozwiązania umowy ubezpieczenia.
Jeśli również jesteś ofiarą nieuczciwych praktyk rynkowych stosowanych przez Towarzystwo, które w wyniku rozwiązania umowy ubezpieczenia z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym pobrało z Twojego rachunku rażąco wygórowaną opłatę, i chciałbyś dochodzić swoich praw na drodze sądowej, Kancelaria zapewni Ci kompleksową obsługę prawną w zakresie odzyskania pobranej przez Towarzystwo opłaty, począwszy od zgromadzenia dokumentów, przez sporządzenie pozwu, aż po zastępstwo procesowe przed Sądem.
Jeżeli potrzebujesz pomocy dotyczącego przedstawionego przeze mnie zagadnienia skontaktuj się z moją kancelarią, a przeanalizuję twoją sprawę i podpowiem Ci, co dalej robić, aby skutecznie dochodzić swoich praw.